Bursa'da su nasıl biter?
Arslan Bulut 01 Ocak 1970
Evliya Çelebi, yüzyıllar önce “Velhasıl Bursa sudan ibarettir" demiş ama bugün Bursa'ya yeterli su verilemiyor.
Sabah Gazetesi'ne göre Bursa'nın içme suyu ihtiyacını uzun vadede karşılaması planlanan Çınarcık Barajı İçme Suyu Projesi, DSİ tarafından hazırlandı ama yapımı 2023 yılında BUSKİ tarafından üstlenildi. Haberde “İnşaat çalışmalarının halen sürdüğü bu nedenle, Çınarcık Barajı'nda bulunan 103 milyon metreküp suyun şehre verilemediği, mevcut sistemin ise günlük su ihtiyacını karşılayamadığı iddia edildi...” denildi...
Haberde, “Çınarcık Barajı İçme suyu Projesi, iki yılda bitirilebilir miydi?” konusu ise sorgulanmadı!
Soruşturulması gereken asıl konu ise şudur:
-Su deposu olan Uludağ’ın sularını kim satıyor, İznik Gölü’nü kim kurutuyor?
***
İznik Gölü'nün suyunu, Orhangazi'de kurulu, Cargill şirketinin tükettiği iddia ediliyor ama şirketin yılda 120 ila 155 metre derinlikten 1.5 milyon metreküp su çektiği de yapılan resmi açıklamalar içinde var. Yalnız bu rakam, Bursa'nın üç günlük su ihtiyacı demek...
Cargill şirketi de açıklama yaptı ve Orhangazi ilçesine 2000 yılından bu yana faaliyette olan Mısır İşleme Tesisi'nde kullanılan suyun, İznik Gölü'nden alınmadığını duyurdu.
Açıklamada "Su ihtiyacımız, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün ruhsat verdiği altı adet sondaj kuyusundan, yıllık bir kotaya bağlı olarak temin edilmektedir. Ruhsatlı sondaj kuyularımızın hepsi fabrikamız sınırları içerisindedir. Tesisimiz, DSİ'nin belirlediği miktarın üçte ikisini kullanmaktadır. Ruhsatlı su kuyularımızda yıllık belirlenen miktarın tüketilmesi halinde ise kuyular otomatik olarak kapanmaktadır. Tesisimizin ilgili otoriteler tarafından düzenli olarak denetimlerden geçmektedir." denildi.
Yine de Cargill arazisi üzerindeki sondaj kuyularının yer altından İznik gölünün suyunu çektiği iddia ediliyor. Hem bu iddianın hem de yılda ne kadar su çekildiğinin yani DSİ rakamlarının, doğru olup olmadığı bilimsel olarak araştırılması gerekir.
***
Bursa Saati adlı haber sitesine göre "Türkiye’nin en büyük göllerinden biri olan İznik Gölü’nde, 2022’de yüzde 16, 2023’te yüzde 40, 2024’te ise yine yüzde 40’lık kayıp yaşandı.
İznik Gölü’nde her yıl 300 milyon metreküp buharlaşma, 60 milyon metreküp tarımsal sulama ve yaklaşık 50 milyon metreküp sanayi kullanımı, su kaybını da katlıyor. Özellikle dev fabrikalar su ihtiyacını gölden karşılıyor..."
Yani Bursa’nın 100 günlük suyunu fabrikalar kullanıyor...
***
Bursa Hakimiyet'in haberine göre çevre örgütleri ve meslek odaları, başta Cargill olmak üzere gölden su çeken fabrikaların denetlenmesini talep ediyor.
Cargill ise Tarım Bakanlığı'nın yapması gereken faaliyetlerde bulunuyor!
Anadolu Ajansı'nın dün yayınladığı habere göre Cargill şirketi, Adana, Afyon, Aksaray, Amasya, Ankara, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bursa, Çanakkale, Edirne, Eskişehir, Hatay, İstanbul, İzmir, Karaman, Kırıkkale, Kırklareli, Kocaeli, Konya, Manisa, Mersin, Osmaniye, Samsun, Sinop, Tekirdağ ve Tokat illerinde tarımsal eğitim, dijital tarım araçlarına erişim ve ihtiyaçlarına yönelik danışmanlık hizmetlerini ücretsiz olarak sunuyor...
Habere göre Cargill'in 2019'da başlattığı "1000 Çiftçi 1000 Bereket" kurumsal sorumluluk programı, yedinci yılında 27 ilde 7 bini aşkın çiftçiye ulaştı. Şirket, “dönüşümün odağına kadınları aldıklarını” bildirdi.
***
Bursa Barosu'nun sayfasındaki bir açıklamada , “Bursa 2. İdare Mahkemesi, Cargill tesisinin ruhsatına dayanak oluşturan imar planlarını iptal etti. Bursa Barosu öncülüğündeki davacılar, karar gereği ‘kaçak’ durumuna düşen tesisin yıkılması için başvuru yaptı." bilgisi verildi.
Bursa Barosu Başkanı Av. Metin Öztosun, “Cargill, yeraltı su kaynaklarını kurutuyor. Bunda sorumluluğu olan kamu makamları vatana ihanet içindedir. 27 yıldır bu ihanet devam ediyor. Buna artık dur diyeceğiz ve durduracağız” dedi.
Bursa'daki 14 ambalajlı su üretim tesisi, yılda 4 milyon 415 bin metreküp su ambalajlayıp satıyor. Bu da Bursa’nın dokuz günlük içme suyu demek...
Bursa’nın yer altı sularını ise en fazla ve ücretsiz olarak sanayi kuruluşlarının kullandığı ifade ediliyor ama resmi rakamlar, Bursa’nın suyunun nasıl bittiğini açıklamıyor.
Bu da verilerin güvenilirliğine gölge düşürüyor...a
