İsrail, ‘cüzzamlı devlet...’
Zeynep Gürcanlı 01 Ocak 1970
"Cüzzamlı devlet" tanımı İsrailli bir siyasetçiye, ülkede başbakanlık yapmış olan Naftali Bennett'e ait. Bennett bu ifadeyi, ABD'de yaklaşık 10 günlük bir ziyaretin ardından sosyal medya hesabından paylaştı.
Ancak ilginçtir, İsrail'in eski Başbakanı, Gazze'de yürütülen soykırıma varan operasyonlar ile Filistinlilerin açlığa mahkum edilmelerinden çok, "İsrail'in kendisini dünyaya anlatamamasından" şikayetçi oldu. Bennett'in "Yapacağınızı yapın, ama iyi anlatın" eleştirisi, aslında İsrail'deki kafa yapısını da ortaya koyuyor.
Nitekim Başbakan Netanyahu’nun "Gazze'yi tümüyle işgal etme fikrinden" bahsetmeye başlaması, İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Ben Gvir’in arkasına kendi gibi aşırılıkçı bin kişi takıp Kudüs'teki Müslümanlar için kutsal mekan Mescid-i Aksa'da gövde gösterisine kalkışması, İsrail hükümetinin durmayacağını gösteriyor. Operasyonları durdururlarsa, koltuklarından olacaklarının farkında, yolsuzluğa batmış Netanyahu ve koalisyon partnerleri.
Trump bile görüntülerden rahatsız oldu
"Cüzzamlı devlet" tanımının doğruluğunu gösteren pek çok gelişme de yaşandı son bir haftada.
ABD Başkanı Trump bile Gazze'den gelen açlık görüntüleri üzerine "bir şeyler yapıyor gibi" davranmaya başladı. Trump, özel temsilcisi Witkoff'u çağırıp, ABD'nin Gazze'deki Filistinlilere insani yardımlarının daha etkili olması talimatını verdi; ancak o kadar… Netanyahu’ya "Gazze'ye insani yardım ablukasını kaldır" baskısı da, "operasyonları bitir" isteği de yok. Sadece göstermelik bir "insani yardım" salvosu.
İsrail'in “Orta Doğu'yu yeniden dizayn etme” çabalarındaki en büyük destekçilerinden İngiltere, Filistin yönetimi ile bir memorandum imzalayıp, Filistin'i Gazze, Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ü kapsayacak şekilde tanımaya ilişkin bir adım attı. Ancak tam bir tanıma değil bu; İsrail hükümetine "daha fazla ileri gitme" ültimatomu. İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy'nin "Eylülde Filistin'i devlet olarak tanıyabiliriz" çıkışıyla birlikte okunmalı.
Uluslararası alanda Hamas'ı bitirme adımı
İngiltere'nin, kendileri gibi "Eylülde Filistin'i biz de tanıyabiliriz" diyen Fransa'yla birlikte yürüttükleri bir başka diplomatik harekat daha var. Amaç, Hamas'ı tamamen bitirmek.
Suudi Arabistan ve Fransa'nın öncülüğünde New York'ta düzenlenen BM toplantısında Arap Ligi ülkeleri ilk kez Hamas'ın Gazze'deki yönetiminin bitirilmesi, gelecekte de Filistin topraklarında hiçbir yönetimde yer almamasına ilişkin bildiriye imza koydular.
Türkiye de aynı bildiriye imza attı, ancak Ankara hala Hamas'tan tam olarak vazgeçmemiş olmalı ki, bazı çekinceler de koydu. Türkiye'nin bu çekinceleri ise, Filistin Devlet yönetimini üstlenen El Fetih'i kızdırdı. Filistin'in Güney Kıbrıs Büyükelçisi Abdallah Attari beklenmeyen bir çıkış yaptı; Politis gazetesinin haberine göre Filistinli Büyükelçi, "Filistinlilerin ne Türkiye ne de başka bir devlete ihtiyaçları olmadığını" söyledi ve "biz yetim değiliz" dedi.
Yeni bir şey yok; AK Parti hükümetinin Hamas-Müslüman Kardeşler merkezli Orta Doğu politikası dağılmaya devam ediyor.
