Ahıskalı Ali Haydar Efendi
1870 - 01.08.1960 01 Ocak 1970
Nakşibendî tarikatının Hâlidî kolundan gelen, silsilede ki son halkalardan bir halka.
Fâtih Çarşamba’da ki (İstanbul) İsmet Efendi Dergâhının postnişini.
Ali Haydar Efendi Hazretleri 1870 (Hicri 1288) yılında Batum’un Ahıska kazasında doğmuştur. Babası Molla Şerif Efendidir. Henüz iki yaşındayken annesini dört yaşındayken de babasını kaybetmiştir. Halk arasında Ahıskalı Ali Haydar Efendi olarak meşhurdur.
Ömrünü İslâm dînini öğrenmeye ve öğretmeye veren Ali Haydar Efendi Kur’ân-ı Kerîmi çok okur, talebelerine ve sevenlerine nefse güvenmemeyi telkin ederek nasihatlerde bulunurdu. Dînî hizmetlere, emr-i bi’l-marûfa büyük ehemmiyet verirdi ve “Din-i mübin-i İslam’ın devam ve bekası emr-i bi’l-marûf ve nehy-i anil münker’in (Allah’ın emirlerini anlatmak, yasaklarından sakındırmak) devamına; din-i mübin-i İslam’ın inkirazı (yıkılması) emr-i bi’l-marûf ve nehy-i anil münker’in terkine bağlıdır.” derdi. Dînî ilimlere vâkıf olan Ali Haydar Efendi, kuvvetli hitâbetiyle dinleyenleri tesir altında bırakırdı.
Ayrıca Ali Haydar Efendi ömrünün son on yılını Bandırmada medfun (vefat etmiş) olan şeyhi Ali Rıza Bezzaz Efendinin manada kendisine işaret ettiği Mahmud Efendi’yi yetiştirmekle geçirmiştir. Ali Haydar Efendi zamanın şartlarına göre dînî konuları anlatmak hâricinde sessiz bir hayat yaşamıştır.
Vefâtından evvel Şeyh İsmet Efendi dergâhının yakınında bulunan evinde komaya girerek on gün bitkisel hayat sürmüş 1 Ağustos 1960 (Hicri 1380) günü yarı beline kadar doğrulup “Allah” diyerek rûhunu teslim etmiştir. Cenâzesini Mahmud Efendi, Mehmed Zâhid Kotku Efendi ve Ramazanoğlu Sami Efendi yıkamıştır. Ramazanoğlu Sâmi Efendi tarafından Yavuz Selîm Câmiinde kıldırılan cenâze namazından sonra Sakızağacı kabristanına defnedilmiştir.
