Tercüman
Gürkan Hacır 01 Ocak 1970
“Bir saat sonra da pupp’ın restoranına gittim.
Tekmil masalar mes¸gul.
I·ki kis¸ilik ku¨c¸u¨k bir masanın yanında durdum.
Bos¸ olan bu masanın da u¨zerinde herhalde rezerve edilmis¸ oldugˆunun yazılı oldugˆunu anladım.
Fakat anlamamazlıktan gelerek, o esnada oradan gec¸en Herr Obert’e ‘rezerve midir’ dedim. Almanca olarak ‘saat 1.30 ic¸in’ dedi.
Anlamamazlıktan geldim. ‘Fransızca bilir misiniz’ dedim.
Evet, dedi aynı s¸eyi Fransızca tekrar etti, ‘fakat siz o zamana kadar yemegˆinizi ikmal edersiniz’ dedi.
Hemen oturdum.
Bu defa cebimde getirdigˆim ekmekle iyi bir yemek yedim.
Herr Obert’e fazla pourboire verince lokantanın mu¨s¸aru¨nileyhi, ‘Yarın kac¸ta tes¸rif edeceksiniz. Yarın en muvafıktır’ dedi.
Muvafakat ettim.
I·smimi, daha dogˆrusu masayı angaje etmek ic¸in ku¨nyemi sordu, so¨yledim.
Adamcagˆız ‘Ekselans aks¸am ic¸in emriniz..?’
‘Gelmeyecegˆim’ dedim.
Filhakika aks¸am yemegˆini Imperial’de yemek istiyordum.
Daha orasını go¨rmemis¸tim. O¨gˆleden evvel odaların tanzimi esnasında ugˆrayan Dr. Vermer’i de davet etmis¸tim.
Eve geldim, saat 3’e kadar istirahat ettim.
Evin intizam ve su¨ku^netini go¨ru¨nce, bu su¨ku^netten istifade etmek cihetleri varid-i hatırım oldu.
Almancayı bildigˆimi de unutmak suretiyle terk etmis¸tim.
Fakat s¸imdi, Almanca arzu ettigˆimi anlatamadıgˆımdan kızıyordum.
O halde Almancayı o¨gˆrenmeye derhal bas¸larım.
Direktrise, doktora, her o¨nu¨me gelene bir Almanca muallim veya muallime bulmalarını so¨yledim.”
???
Yukarıdaki satırlar…
Atatürk’ün Karlsbad Hatıralarından…
Kusursuz Fransızcasının yanında…
Az da olsa bildiği Almancasının garsonla konuşmak için yetmediğini görünce…
Hırs yapıp o gece öğretmen tutmaya çalışmış…
???
Kurucumuz…
Fransızca’yı biliyor… Su gibi…
Arapça mektup yazabiliyor. Farsçası var…
İlber Hoca’nın anlatımıyla ‘Rumca ve Bulgarca’ya da aşina’
Yetinmiyor…
Almanca da öğreneceğim diye tutturmuş…
???
Bugün ise…
Biz…
20. yılın sonunda halen tercümanlarla boğuşuyoruz.
Onu dedi mi?
Bunu demedi mi?
Tam ne dedi…
Sen ne çevirdin?
???
Neyse alıştık artık… Kabullendik…
Ama şu yeminli tercüman işini anlatamadık.
Devlet Başkanının görüşmelerini yeminli devlet memuru olan tercüman çevirir.
Kariyer diplomatı olması gerekir.
Anlatamadık.
???
Her programda tartışıyoruz.
Her kanalda gırtlak gırtlağa boğuşuyoruz.
Devlet Başkanı’nın konuşmasını devletin yeminli tercümanı çevirir.
Çünkü…
???
Devlet memuru olması gerekir…
Konuşmaları kelime kelime harf harf çevirsin.
“Reis buna kızar, şuna bozulur” diye atlamasın. Ne konuşulduysa o!
Kariyer diplomatı olması gerekir.
Çünkü sadece iyi dil bilmek yetmez, hariciye terminolojisine de hakim olması gerekir. Tarihten günümüze tüm diplomasi geçmişimizi yalayıp yutmuş olması gerekir.
Ayrıca… Konuşulanları harfiyen kripto halinde not edip devletin arşivlerine koyması gerekir.
???
Anlatamadık…
Olmadı…
???
Egemen Bağış’la başladık…
Fatma Abushanab’la devam ediyoruz.
Tercüman kullanmak ayıp değil… Günah değil…
Kullanırsınız…
Ama devlet göreviniz varsa…
Tercümanın… Devlet sırrını taşıyabilecek vasıfta birinin olması gerekir…
???
Putin…
Ana dili Rusça…
Almanca’yı çeviri düzeyinde biliyor. Şakır şakır…
İngilizcesi de şahane…
Ama…
Bir belgeseli çekildi…
Dünyaca ünlü yönetmen Oliver Stone…
4 Bölüm…
???
Ama yönetmen Oliver Stone’la…
Welcome dışında tek kelime İngilizce konuşmadı Putin…
Rus istihbaratından bir tercüman burnunun dibinde harf harf çevirdi konuşulanları.
İnanmayan izlesin…
“The Putin interviews”
???
Neden yaptı peki?
Hem her şeyi kayda geçirdi.
Hem de savaş açtığı batı dünyasının hakim diline teslim olmadığını gösterdi.
İngilizce bildiği halde konuşmadı.
