SARIKAMIŞ HAREKATI’NA KOŞULAN DESTAN
01 Ocak 1970
Başladım destana dedim Bismillah
Harbe hazır olduk mümin el-Allah
Yetmiş yaram olsa dönmenem Billah
Eski vatanımız olana kadar
Sarıkamış dağına harp ilan oldu
Analar sedası bağrımı deldi
Mübarek Ramazan kazaya kaldı
Bizler harp ederiz ölene kadar
Ana, babanın benzi bozuldu
Umumi kazalar asker dizildi
Takdiri Hudd’dan benzi millet ezildi
Çok haneler viran olana kadar
Düveller karıştı, millet ezildi
Yalanız biz değil kökten bozuldu
Kimi candan, kimi maldan üzüldü
Çok haneler varan olana kadar
Kumandan emir etti, orduyu kurduk
Tamam ellibir gün bu yanda kaldık
Sorucu adam geldi sarardık solduk
Kendimiz bir zaman bulana kadar
Ünye dahilinde bir uzun çarşı
Hareket eyledik düşmana karşı
Ordumuz tuttu dağ ile taşı
O Pasın kazasına gelene kadar
Kale-boğaz’dan toplar atıldı
Urus, İslam birbirine katıldı
Bin üçyüz küfir yesir tutuldu
Soğanlı Dağı’nı alana kadar
Kumandan emir etti asker yürüdü
Allahuekber Dağı’nı duman bürüdü
Sağına soluna asker yürüdü
El kaldırıp bir dua edene kadar
Hareket eyledik Cuma gecesi
İstikbale çıktı genci gocası
Hem alay müftüsü, mektep hocası
Kafiri sürdük Narman’a kadar
Allahuekber Dağı’nı zahmetle aştık
Din vatan uğruna bu candan geçtik
Karahamza Köyü’ne harbe giriştik
Bizler harp ederiz ölene kadar
Kapatır yolları geçit vermeyiz
Sebi-subayanları esir almayız,
Din vatan aşkına geri dönmeyiz
Bizler harp ederiz ölene kadar
Çanta zahmetinde yorulduk kaldık
Bu destan söylenir bir zaman dilde
Dokuzuncu sağda, Onuncu solda
Böyle bir harp olana kadar
Sarıkamış dediğimiz yaşlı çamlar
Ordular dağıldı dağ ile taşla
Birden hücum ettik Sarıkamış’a
Binüçyüz yesir verene kadar
Sarıkamış civarında alaylar dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Takdir-i Huda’dan ordu bozuldu
Bizleri sürdüler bardız’a kadar
O Bardız Köyü’nde toplar attılar
Bizleri çevirip yesir ettiler
Topları aldılar, geri gittiler
Yayan yürüdük trene kadar
Hareket eyledik Gedik-Düz ova
Urus’ya toprağı büsbütün ova
Yoksulca haneler, yıkıldı yuva
Ahu-zar dağıldı semaya kadar.
Urus’ya toprağı bir büyük yazı
Elli gün sürdüler trenle bizi
Oğünde verseler bir tane kuzu
İstemem vatana gidene kadar
Ah etsem bu yanda yaram sızlar
Vatanda çağrı şır körpe kuzular
Kimi vatan , kimi vabi-subyan arzular
Hayırlı vakit gelip görene kadar
Gezdik serseri cümle cihanı
Bizler terk eyledik yüce vatanı
Öğünde verseler bir kuzu yanı
İstemem vatana gidene kadar
Vatan millet külli kan ağlar,
Millet ahına dayanmaz ağalar,
Analar arz etti sabi-sıbyanlar
Harp etmektedir bu ana kadar.
Enver Paşa dedi: Ardahan uzak
Urus kurdu başımıza bir tuzak
Bir yanda saldatlar, bir yanda kazak
Başladım destana dedim Bismillah
Harbe hazır olduk mümin el-Allah
Yetmiş yaram olsa dönmenem Billah
Eski vatanımız olana kadar
Sarıkamış dağına harp ilan oldu
Analar sedası bağrımı deldi
Mübarek Ramazan kazaya kaldı
Bizler harp ederiz ölene kadar
Ana, babanın benzi bozuldu
Umumi kazalar asker dizildi
Takdiri Hudd’dan benzi millet ezildi
Çok haneler viran olana kadar
Düveller karıştı, millet ezildi
Yalanız biz değil kökten bozuldu
Kimi candan, kimi maldan üzüldü
Çok haneler varan olana kadar
Kumandan emir etti, orduyu kurduk
Tamam ellibir gün bu yanda kaldık
Sorucu adam geldi sarardık solduk
Kendimiz bir zaman bulana kadar
Ünye dahilinde bir uzun çarşı
Hareket eyledik düşmana karşı
Ordumuz tuttu dağ ile taşı
O Pasın kazasına gelene kadar
Kale-boğaz’dan toplar atıldı
Urus, İslam birbirine katıldı
Bin üçyüz küfir yesir tutuldu
Soğanlı Dağı’nı alana kadar
Kumandan emir etti asker yürüdü
Allahuekber Dağı’nı duman bürüdü
Sağına soluna asker yürüdü
El kaldırıp bir dua edene kadar
Hareket eyledik Cuma gecesi
İstikbale çıktı genci gocası
Hem alay müftüsü, mektep hocası
Kafiri sürdük Narman’a kadar
Allahuekber Dağı’nı zahmetle aştık
Din vatan uğruna bu candan geçtik
Karahamza Köyü’ne harbe giriştik
Bizler harp ederiz ölene kadar
Kapatır yolları geçit vermeyiz
Sebi-subayanları esir almayız,
Din vatan aşkına geri dönmeyiz
Bizler harp ederiz ölene kadar
Çanta zahmetinde yorulduk kaldık
Bu destan söylenir bir zaman dilde
Dokuzuncu sağda, Onuncu solda
Böyle bir harp olana kadar
Sarıkamış dediğimiz yaşlı çamlar
Ordular dağıldı dağ ile taşla
Birden hücum ettik Sarıkamış’a
Binüçyüz yesir verene kadar
Sarıkamış civarında alaylar dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Takdir-i Huda’dan ordu bozuldu
Bizleri sürdüler bardız’a kadar
O Bardız Köyü’nde toplar attılar
Bizleri çevirip yesir ettiler
Topları aldılar, geri gittiler
Yayan yürüdük trene kadar
Hareket eyledik Gedik-Düz ova
Urus’ya toprağı büsbütün ova
Yoksulca haneler, yıkıldı yuva
Ahu-zar dağıldı semaya kadar.
Urus’ya toprağı bir büyük yazı
Elli gün sürdüler trenle bizi
Oğünde verseler bir tane kuzu
İstemem vatana gidene kadar
Ah etsem bu yanda yaram sızlar
Vatanda çağrı şır körpe kuzular
Kimi vatan , kimi vabi-subyan arzular
Hayırlı vakit gelip görene kadar
Gezdik serseri cümle cihanı
Bizler terk eyledik yüce vatanı
Öğünde verseler bir kuzu yanı
İstemem vatana gidene kadar
Vatan millet külli kan ağlar,
Millet ahına dayanmaz ağalar,
Analar arz etti sabi-sıbyanlar
Harp etmektedir bu ana kadar.
Enver Paşa dedi: Ardahan uzak
Urus kurdu başımıza bir tuzak
Bir yanda saldatlar, bir yanda kazak
.....................................................................
Bu destanı diyen Pasınlı Hasan
Mevlam izin verirse sılaya varsam
Ölmeden destanım daha söylesem,
Ömrümüz hitamı bulana kadar...(1)
Yukarıdaki şiir 1983 Temmuz’unda Sarıkamış’ın Belencik (Şadvan) köyü’nden Mehmet Saylak ve Balıklı Köyü’nden Ali Karadeniz ve Eşref Aras ağzından yazılmıştır. Bu şiirin 12 kıtalık bir kısmı (M. Fahrettin Kırzıoğlu, Edebiyatzmızda Kars, II. Kitap, Istanbul 1958) s. 91 yayınlanmıştır.
Bu destanı diyen Pasınlı Hasan
Mevlam izin verirse sılaya varsam
Ölmeden destanım daha söylesem,
Ömrümüz hitamı bulana kadar...(1)
Yukarıdaki şiir 1983 Temmuz’unda Sarıkamış’ın Belencik (Şadvan) köyü’nden Mehmet Saylak ve Balıklı Köyü’nden Ali Karadeniz ve Eşref Aras ağzından yazılmıştır. Bu şiirin 12 kıtalık bir kısmı (M. Fahrettin Kırzıoğlu, Edebiyatzmızda Kars, II. Kitap, Istanbul 1958) s. 91 yayınlanmıştır.