MONTRÖ SÖZLEŞMESİ (1936)
01 Ocak 1970
İkinci Dünya Savaşına yol açan gerilimler başlayınca Türkiye Lozan'da Boğazlar kararına imza atan devletlere başvurarak kendi güvenliği kuvvetlendirmek için Lozan'daki Boğazlar Statüsünde değişiklik istedi. İngiltere ve Sovyetler Birliği Türkiye'nin bu başvurusunu desteklediler. Bunun sonucunda İsviçre'de Montrö şehrinde Boğazlar Sözleşmesi imzalandı. Sözleşmeye göre:Lozan antlaşmasında kurulmuş olan Boğazlar Komisyonu kaldırıldı. Türkiye Boğazların her iki yakasında asker bulundurma hakkını kazandı. Türkiye savaşa girerse Boğazları istediği gibi yönetme hakkını elde etti. Karadeniz'de kıyısı olan devletler belirlenen özelliklerdeki savaş gemilerini Boğazlardan geçirebilecek.Montrö Sözleşmesiyle Türkiye Doğu Akdenizde gücünü artırdı.
Not 1: Montrö Sözleşmesinin yapıldığında İngiltere ve Rusya, Almanya ve İtalya'nın yayılmacı politikalarına tepki olarak Türkiye'yi desteklemişlerdir.
Not 2: Montrö sözleşmesini izleyen süreçte Türkiye ve İngiltere arasında ilişkiler gelişmeye başlamıştır. Sovyetler Birliği bu yakınlaşmayı hoş karşılamamış ve İkinci Dünya Savaşı yıllarında Boğazlarda savaş gemisi geçirmeyi amaçladığından Montrö antlaşmasında değişiklik istemiştir. Türkiye buna karşı çıkmıştır.
