Kayıkçı Kul Mustafa
1580 - 1658 01 Ocak 1970
Halk Edebiyatı'nın Bektaşi koluna mensup bir ozanımız olan Kayıkçı Kul Mustafa Yeniçeri Ocağı'nda yetişmiştir. Yeniçeri şairleri arasında en tanınmış olanıdır. Şairin doğumuyla ölümü hakkında elimizde kesin bilgiler mevcut değildir.
17. yüzyılın birinci yarısında üne kavuşan şair, deniz seferlerine katılmış Cezayir'den Bağdat'a dek çeşitli yerleri gezmiş buralarda savaşmış dolayısıyla birçok destan düzmüş ve ağıt yakmıştır. Şiirlerinde tarihi olaylardan bahsetmiştir.
Kayıkçı Kul Mustafa, Divan şiirinin etkisinden oldukça uzak, halk zevkine ait doğal bir söyleyişe sahiptir. Şiirlerini büyük bir içtenlikle yazması ona büyük bir ün kazandırmıştır. Yiğitçe bir söyleyişe sahip olması nazım kusurlarını örtbas etmiştir. Lirik şiirleri ve asıl koçaklama tarzındaki şiirleriyle ön plana çıkar.
Şiirlerinde daha çok 11'li hece ölçüsünü kullanır. "Genç Osman Destanı" en tanınmış şiiri olup ona büyük bir ün kazandırır. Bu şiir, epik tarzda olup Bağdat Seferi'nden sonra kaleme alınmıştır. Kayıkçı Kul Mustafa'ya büyük ün kazandıran Genç Osman Destanı da bu ölçüyle yazılmıştır.
Şiirlerinde zengin uyak ve cinasa başvuran şair, sade ve akıcı bir dili tercih etmiştir. Kullandığı sözcüklerin neredeyse tamamı Türkçe kökenli veyahut Türkçeleşmiş sözcüklerdir.
Yeniçeri Ocağı'na bağlı âşıklardan olan Kayıkçı Kul Mustafa, şiirleri uzun bir zaman yeniçeriler arasında ülkenin en uç sınırlarında okunmuştur.
Prof. Dr. Mehmet Fuat Köprülü, 1930'da Kayıkçı Kul Mustafa ve eserleri ile ilgili bir derleme çalışmasında bulunmuştur.
