Bergamalı Ahmet Cevdet
Mehmet Emin Dede 01 Ocak 1970
Cevdet Ahmet olarak da bilinen Ahmet Cevdet (Bergamalı), 1872'de Bergama’da doğmuştur. İlköğrenimini Bergama’da aldıktan sonra İstanbul’a gelmiş, Ayasofya müderrislerinden Eğinli İbrahim Efendi’den dersler alarak icazet almaya hak kazanmıştır (İnal 1988'den akt.Ergun 1936: 1029). 1908'in Temmuz ayında icazet almıştır. Sultan Abdülhamid tarafından –bir zamandan beri adet üzere– usül gereğince hediye ve madalya verilmiştir. Meşrutiyet'in ilanından sonra Talebe Meclisi üyeliğine tayin olunmuş; Hayri Efendi’nin şeyhliği zamanında geçici bir süre görevden alınmıştır. Yine aynı şahsın şeyhliği zamanında uygulanan medreseler teşkilatında Darülhilafa medreselerinin ikinci sınıf üst kısmında Arap edebiyatı müderrisliğine tayin olunarak “Makamat-ı Hariri” ve Darülfunun’un İlahiyat bölümünde fıkıh hocası olarak görev yapmıştır. Hidaye ve Hukuk bölümünde de vekâleten mecelle dersleri vermiştir (İnal 1988'den akt. Ergun 1936: 1029). Darülfünun’un İlahiyat bölümünün kaldırılması üzerine kurulan Medreset’ül Mütehassisin’e tefsir hocası olarak atanmıştır. Eğitim öğretimin birleştirilmesi ve medreselerin kaldırılmasının ardından Darülfünun İlahiyat Fakültesi’ne tefsir hocası olmuştur. 1925 yılında Kızıltoprak’ta vefat etmiştir.
İmam Maverdi’nin Edebü’d-Dünya ve’d-Din adlı eserini tercüme ederek dört kısmını yayımlamıştır. Âyât-ı Müteşabihe hakkındaki eserinin bir parçası -bazı yerlerine müdahale edilerek- Mihrap dergisinde yayımlandıysa da bu müdahaleye razı olmadığından tamamlanamamıştır (İnal 1988'den akt. Ergun 1936: 1029). Gazellerindeki bazı ifadelerden onun tefsir, fıkıh, kelam gibi ilimler ile uğraştığını tespit edilebilir. Ayrıca şairin mesleği icabı da mesleğine ait kelimeleri de gazellerinde kullanması şaşırtıcı değildir. Gazellerinde telmihlere sıklıkla rastlanılmaktadır (İnal 1988'den akt. Ergun 1936: 1029).
