Fatin Gökmen
01 Ocak 1970
· Doğum
1877-Akseki
· Ölüm
1955-İstanbul
· Meslek
Astronom, meteorolog, siyasetçi
Fatin Gökmen, Türk astronom ve meterolog. Sultan II. Abdülhamid Han'a karşı çalışan İttihat ve Terakki Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı. Bir müddet tutuklandı. II. Meşrutiyetin ilanından sonra siyasi faaliyetleri bırakarak, kendini tamamen ilmi çalışmalara verdi. Kandilli Rasathanesi'nin ilk kurucusu ve müdürüdür. TBMM 7. ve 8. dönemlerde Konya milletvekili olarak mecliste yer almıştır. 1973'te anısına Tübitak Hizmet Ödülü verildi.
1877 yılında Antalya’nın Akseki ilçesinde doğdu. 1955 yılında İstanbul’da hayatını kaybetti. İlköğrenimini doğum yeri olan Akseki’de ve Alanya’da yaptı. Medrese tahsilini İstanbul’da tamamladı. Sultan Selim Muvakkıthanesi'nde Müneccimbaşı Hüseyin Hilmi Efendiden takvim hazırlama metodunu ve astronomi öğrendi. 1904 yılında Darülfünun, yani İstanbul Üniversitesi Riyaziyat Medresesi'ni (Matematik ve Fen Fakültesini) bitirdi. Bir müddet çeşitli öğretim kurumlarında matematik öğretmenliği yaptıktan sonra, Darülfünun Riyaziyat Medresesi'nde astronomi ve hesap müderrisliğine getirildi. 1911 yılında Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü'nün çekirdeği olan Rasadhâne-i Amire’yi kurmuş ve idreciliğini yaptı. Fransa’dan gelen Meteoroloji Profesörü Angot ile birlikte Kandilli’de önce bir Zaman Servisi kurdu. Kısa bir müddet sonra Sismoloji Servisini kurdu. İstanbul Kandilli Rasathanesi müdürlüğünü yaptı ve bu arada Fen Fakültesi dekanlığında da bulundu. 1943 yılında emekliye ayrıldıktan sonra, 1950 senesine kadar Konya milletvekili olarak vazife yaptı.
Fatin Gökmen, astronomi ve meteoroloji çalışmaları yanında, Türkiye’de 1926 yılına kadar resmen kullanılan Hicri-Kameri takvimin ay başlangıçlarını ilmi metodlarla tesbit ederek bu konuya açıklık getirdi. Kandilli Rasathanesinin çalışmalarından günümüzdeki öteki İslam ülkeleri de faydalanmaktadır. Başlıca eserleri; Eski Hitay Takvîmi, 19 Haziran 1936’da Küsûfı Küllisi, Türk Takvimi, Eski Türklerde Hey’et ve Takvim, Rub’ Tahtası, Nazariyyat.
